Lífeyrissjóðir hvattir til að huga að skógrækt sem langtímafjárfestingu

Íslenskur skógur að vetri. Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Stefna þarf á sjálfbæra þróun sem hefur að leiðarljósi að byggja upp og varðveita skógarauðlind sem þjónar hagrænum og umhverfistengdum markmiðum sem auka lífsgæði og velferð Íslendinga horft til langrar framtíðar. Þetta ritar Albert Þór Jónsson viðskiptafræðingur í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag. Hann hvetur lífeyrissjóði til að huga að skógrækt sem langtímafjárfestingu.

Grein Alberts Þórs er á þessa leið:

Skógrækt er góður fjárfestingakostur og tækifæri til skógræktar á Íslandi miklir þar sem landkostir á Íslandi eru góðir. Mikilvægt er að efla skógrækt sem mótvægisaðferð gegn  loftslagsbreytingum en talið er að 12% skógarþekja geti bundið sem samsvarar næst losun allri losun CO₂ á Íslandi. Skógrækt dregur úr söfnunCO₂ í andrúmsloftinu með bindingu kolefnis. Aðlögun að loftlagsbreytingum felst í að færa sér í nyt vaxtarmöguleika skóga á Íslandi. Náttúruskógar voru meðal höfuðvistkerfa Íslands en þekja þeirra hefur rýrnað um 95% frá landnámi. Ósjálfbær nýting þeirra fram yfir miðja 20. öld eyddi þeim að miklu leyti. Ísland er því háð innflutningi á nær öllum skógarafurðum. Mikil verðmætasköpun gæti átt sér stað ef markmið um að fimmfalda þekju skóga á næstu 40 árum og fara úr tæplega 1% í 6,0% af flatarmáli Íslands og ná þannig að standa undir atvinnusköpun og sjálfbærri byggðaþróun. Verðmæti lands eykst verulega með aukinni skógrækt en öll ræktun í skjóli skóga verður hagkvæmari og verðmætari. Stefna þarf á sjálfbæra þróun sem hefur að leiðarljósi að byggja upp og varðveita skógarauðlind sem þjónar hagrænum og umhverfistengdum markmiðum sem auka lífsgæði og velferð Íslendinga horft til langrar framtíðar.

Nú þarf að hefjast handa strax í þessu mikilvæga umhverfismáli 21. aldarinnar. Góð ræktarsvæði eru á Suðurlandi, Vesturlandi, Norðurlandi og Austurlandi. Mikil tækifæri felast í að gera skógrækt að sjálfbærum atvinnuvegi á Íslandi á næstu 15-20 árum sem skilar verulegum gæðum til samfélagsins. Ný hugsun í umhverfismálum og náttúruvernd gera þetta mögulegt en ljóst er að auka þarf fjárveitingar til skógræktarmála þannig að fjármagn frá lífeyrissjóðum og fagfjárfestum laðist að fjárfestingum í nýskógrækt. Þegar skógar komast á nýtingaraldur má vænta áhuga á skógarkaupum til fjárfestingar. Á Íslandi á Skógrækt ríkisins [Skógræktin] t.a.m. helming af þeim skógi sem er kominn á nýtingu en annað er í eigu skógræktarfélaga en mestur hluti ræktaðra skóga er frekar ungur.

Fjárfesting í skógrækt eykur áhættudreifingu og sveiflujöfnun

Skógrækt er langtíma fjárfestingavalkostur fyrir langtímafjárfesta sem vilja áhættudreifingu og litla fylgni við sveiflur á verðbréfamörkuðum. Fjárfesting í skógrækt er langtímafjárfesting þar sem tekjur af skógræktinni byrja að skila tekjum eftir 15-20 ár. Mikil þekking á skógrækt hefur byggst upp hjá skógræktarfélögum landsins og mörgum bændum sem eru vörslumenn landsins. Markmið íslenskra lífeyrissjóða er að greiða lífeyri og ávaxta eignir á sem bestan hátt. Ef skógræktarverkefni þar sem horft er til 15-20 ára og ávöxtun með tilliti til áhættu er innan þeirra marka sem lífeyrissjóðir gera væri hægt að hefjast handa við stórfellda skógrækt á Íslandi í samstarfi íslenskra lífeyrissjóða, íslenskra stjórnvalda, skógræktarfélaga og bænda um allt land. Verðmæti lands, hreinna landbúnaðarafurða og stórkostlegrar náttúru og náttúruauðlinda Íslands fá nýtt vægi í heimi þar sem náttúruvernd og umhverfismál verða stærstu og mikilvægustu mál 21. aldarinnar. Landsbyggðin á Íslandi er sannkallaður óslípaður demantur og það er ljóst að skógrækt með skipulögðum hætti hefur mikil áhrif til styrkingar byggðar um allt land og ekki er ólíklegt að störfum við skógrækt myndi fjölga verulega á landsbyggðinni sem fjölgar þeim mikilvægu vörslumönnum sem gæta ómetanlegra verðmæta sem eru í náttúru og náttúruauðlindum Íslands. Fjárfesting í skógrækt er langtímafjárfesting sem þarf þolinmæði fjárfesta og gæti hentað lífeyrissjóðum og fellur vel að fjárfestingastefnu sem horfir til sjálfbærni, umhverfisverndar, náttúruverndar, áhættudreifingar og sveiflujöfnunar. Auk þess munu fjárfestingar stærstu fjárfesta heims til framtíðar horfa meira til gildismats og náttúrulögmála sem gilda um líf á jörðinni. Verndun á viðkvæmri náttúru, auðæfum hafsins og náttúrulögmálum lífsins munu fá aukið vægi við fjárfestingar hjá stærstu og öflugustu fjárfestum heimsins en þar munu lífeyrissjóðir um allan heim vera í forystu. Ávinningur af stórfelldri skógrækt á Íslandi horft til framtíðar er augljós en leiða þarf saman helstu hagsmunaðila sem geta hrint hugmyndinni í framkvæmd þannig að fjárfestingin skili nægilegri ávöxtun með tilliti til áhættu fyrir þá langtímafjárfesta sem koma að fjárfestingunni. Hagsmunir Íslands og Íslendinga eru  miklir í að skógrækt á Íslandi sem hafi umhverfisvernd og  verðmætasköpun að leiðarljósi komist í framkvæmd með afgerandi hætti en nú þarf að láta verkin tala.

Albert Þór Jónsson
Höfundur er viðskiptafræðingur,
MCF í fjármálum fyrirtækja og með
30 ára starfsreynslu á fjármálamarkaði.
albertj@simnet.is

• Vefur Morgunblaðsins