Skógarkolefni - nýjung í kolefnisjöfnun hérlendis

Skógræktin hefur hrundið af stað verkefni sem kallast Skógarkolefni. Með því er ætlunin að koma á fót viðurkenndu ferli vottunar á bindingu kolefnis með nýskógrækt. Þar með verður í fyrsta sinn á Íslandi hægt að versla með vottaðar einingar kolefnis sem bundið er með nýskógrækt. Ein eining sam­svarar einu tonni af koltvísýringi. Stefnt er að því að fyrstu einingarnar verði skráðar á næsta ári. 

Markmið Skógarkolefnis eru að:

• draga úr áhrifum loftslagsbreytinga með því að binda kolefni
• bjóða landeigendum upp á nýja kosti til að fjármagna skógrækt
• bjóða fyrirtækjum og einstaklingum upp á nýjan kost til að kolefnisjafna sig
• efla skógrækt á Íslandi með öllum þeim kostum sem henni fylgja

Skógarkolefni tryggir:

• raunverulega kolefnisbindingu með nýskógrækt
• viðbót við fyrri kolefnisbindingu
• mælda og staðfesta kolefnisbindingu
• skilgreindan varanleika kolefnisbindingar
• vottaða kolefnisbindingu
• umhverfis- og samfélagslega ábyrgð

Tonn á móti tonni

Hlutverk skóga í kolefnishringrásinni er að fjarlægja koltvísýring úr andrúmsloftinu sem losnað hefur, t.d. við rotnun lífrænna efna eða vegna bruna jarðefnaeldsneytis. Trén binda kolefnið í vefjum sínum og í jarðvegi en skila súrefnishluta sameindar­innar CO₂ aftur út í andrúmsloftið.

Ein skógarkolefniseining samsvarar einu tonni af koltvísýringi (CO₂) í andrúmsloftinu sem bundið er í skógi. Til að jafna losun á einu tonni af CO₂ þarf því að telja fram eina skógarkolefniseiningu. Til að slíkar einingar geti orðið til þarf að rækta nýjan skóg og fá kolefnisbindinguna vottaða og skráða í Skógarkolefnisskrá. Einingarnar eru skráðar „í bið“ til að byrja með. Eftir fimm ár frá gróðursetningu er skógurinn metinn til að sjá hvort hann sé á réttu róli og muni binda það sem til er ætlast. Með óháðri vottun eru þessar úttektir staðfestar og þar með verða skógarkolefniseiningarnar fullgildar. Tíu árum seinna er skógurinn fyrst mældur og kolefnisbinding staðfest og vottuð. Þegar skógarkolefniseiningar eru notaðar til jöfnunar á losun er ekki hægt að nota þær aftur.

Kerfi í mótun

Fyrstu drög að Skógarkolefni eru nú til kynningar en stefnt er að því að hægt verði að skrá fyrstu einingarnar á árinu 2020. Til að svo megi verða þarf að koma á laggirnar Skógarkolefnisskrá sem heldur utan um skógræktarverkefni frá því að stofnað er til þess og þar til vottaðar skógarkolefniseiningar hafa verið notaðar á móti losun. Skógarkolefnisskrá er því eins konar banki sem tryggir að einingar standist settar kröfur og að þær séu aðeins notaðar einu sinni á móti losun. Einingarnar þarf að votta af til þess bærum vottunaraðila. Ekki er nauðsynlegt að einungis ein vottunar­stofa sjái um slíka vottun heldur þarf hún aðeins að hafa réttindi til vottunar og vera óháð þeim sem stofna til eða versla með einingarnar.

Ríkið, einkageirinn og almenningur

Skógarkolefni inniheldur viðmið fyrir vottun og skráningu á kolefnisbindingu með ný­skógrækt á frjálsum markaði. Almenningur, stofnanir og fyrirtæki sem vilja leggja sitt af mörkum til loftslagsbaráttunnar og binda kolefni fá þannig fullvissu um bindingu sína.

Nánar:

• skogarkolefni.is
• Skógarkolefni - Skilyrði fyrir kolefnisbindingu með skógrækt til vottunar

Ef enn frekari upplýsinga er óskað má hafa samband við eftirtalda:

Þröstur Eysteinsson skógræktarstjóri. Síminn hjá honum er 896 4886 og netfangið throstur@skogur.is.

Gunnlaugur Guðjónsson, fjármálastjóri Skógræktarinnar. Síminn hjá honum er 860 3565 og netfangið gulli@skogur.is.

Texti: Pétur Halldórsson