Skógarbóndi býður fram land til bindingar

Ljósmynd: Pétur Halldórsson

Sigríður Ævarsdóttir, skógarbóndi á Gufuá í Borgarfirði skrifar grein í Bændablaðið þar sem hún býður fólki að koma og gróðursetja í land sitt til að kolefnisjafna ferðalög sín, bílinn sinn eða einfaldlega setja niður tré til að sporna við loftslagsbreytingum.

Grein sína nefnir sigríður Megi það byrja hjá mér og byrjar hún á að benda á hringrásir náttúrunnar, að þar sé ekkert til sem heiti rusl og náttúran fullnýti allt sem til fellur. Hún nefnir mikla umfjöllun sem nú sé um umhverfismál og loftslagsmál og ósjálfbæra lifnaðarhætti okkar mannanna. Mennirnir þurfi að breyta um hugarfar og þar sé enginn undanskilinn.

Sigríður býður fólki sem ekki á land en langar til að planta trjám að koma og gróðursetja á svæði í landi þeirra hjóna sem ekki hefur enn verið skipulagt sem skógræktarsvæði. Það verði girt af og gert aðgengilegt til plöntunar og fólk fái húsdýraáburð, tilsögn og verkfæri ef þess er þörf. Þetta geti verið fólk sem vill kolefnisjafna, fólk sem þarf að losna við stálpaðar plöntur úr garði sínum, stiklinga eða sjálfsáðar plöntur sem það vill losna við og fyrirtæki sem vilji bæta ímynd sína en hafi ekki land til skógræktar. Þessu fylgir hvatning Sigríðar til annarra landeigenda að bjóða upp á svipaða kosti hjá sér.

Grein Sigríðar er á þessa leið á vef Bændablaðsins:

Mig langar með þessum skrifum að undirstrika og draga saman það sem við áður höfum heyrt  um þessi mál, þar sem góð vísa verður ekki of oft kveðin. Einnig að koma með mitt sérstaka tilboð, sem ég veit ekki til að hafi áður verið sett fram í þessum tilgangi.

Hér er það sem allir geta gert án þess að fara í stórkostlegar eða kostnaðarsamar breytingar á lífi sínu.

1. 1. Flokka sorpið og moltugera lífrænan úrgang.
   2. Versla vörur úr nærumhverfi.
   3. Minnka matarsóun og fullnýta allt hráefni sem til fellur, tæma ísskápinn.
   4. Hætta að kaupa einnota vörur og skipta yfir í fjölnota.
   5. Minnka plastnotkun og setja í endurvinnslu að notkun lokinni. Plast er hægt að endurvinna 1-2svar sinnum.
   6. Nota ál frekar en plast og skila svo í endurvinnslu. Hægt er að endurvinna ál endalaust og það á við um flesta aðra málma sem og gler.
   7. Draga úr neysluhyggju – kaupa það sem þarf, ekki það sem mann langar í ef maður þarf það ekki.  Fullnýta og endurnýta. Láta lagfæra það sem bilar, ekki kaupa bara nýtt.
   8. Hætta að eitra í jörðum og nota lífrænar og umhverfisvænar aðferðir við að halda sníkjudýrum í skefjum í garðrækt. Auka þannig líffræðilegan fjölbreytileika og minnka mengun á jarðvegi og jarðvatni.
   9. Velja með kortinu okkar – kaupa umhverfisvænar og vottaðar vörur umfram aðrar og búa þannig til hvata fyrir fyrirtæki til að vanda sig og huga að umhverfisþáttum og sýna samfélagslega ábyrgð við framleiðslu sína.
   10. Ganga vel um og sýna sjálf samfélagslega ábyrgð og meðvitund. Það munar mann ekkert að hafa með sér poka eða annað ílát til að stinga í rusli sem maður gengur fram á í göngutúrum eða rekst á á áfangastöðum úti í náttúrunni.  Ekki bíða eftir að aðrir geri það – rusl sem ekki er hreinsað upp fýkur og endar oftar en ekki í sjónum með tilheyrandi mengun fyrir lífríkið þar.
   11. Hugarfarsbreyting – lána, leigja, samnýta, vinna saman – það þurfa ekki allir að kaupa og eiga alla hluti sem notaðir eru – alls staðar þar sem það er hægt, m.a. í samgöngum, þarf að auka samnýtingu og minnka neyslu. 

Allir út að planta

Skógar eru lungu jarðarinnar. Þeir búa til það súrefni sem við þurfum til að geta lifað. Það gerir annar gróður líka. Það þarf að auka gróður á hvaða formi sem er til að vega upp á móti vaxandi gróðurhúsalofttegundum í andrúmslofti. Við þurfum að græða upp og við þurfum að planta trjám. Það þarf að gerast núna og það þarf að gerast hratt og í miklum mæli.

Ég og bóndi minn eigum bújörð í Borgarfirði og hluti hennar er nú þegar skipulagður undir skógrækt. Utan þess svæðis er land sem einnig hentar vel til skógræktar en er ekki enn skipulagt sem slíkt. Nú langar mig að bjóða þeim sem ekki eiga land, en langar til að planta trjám, að setja  þar niður tré.  Svæðið verður skipulagt með það í huga, girt af og gert aðgengilegt til plöntunar, þeim sem vilja nýta sér, í samráði við okkur landeigendur. Einnig munum við leggja til húsdýraáburð, tilsögn og verkfæri sé þess þörf. Þetta tilboð fer í gang strax í vor og mun standa meðan pláss verður fyrir tré og runna á svæðinu.

Ég sé fyrir mér að þeir sem geta nýtt sér þetta tilboð séu:

1. 1. Fólk sem vill kolefnisjafna ferðalög sín, bílinn sinn eða bara setja niður tré til að sporna við loftslagsbreytingum getur komið og sett þau niður hér.
   2. Fólk sem er að grisja í garðinum sínum og þarf að taka upp stálpaðar plöntur og vill ekki henda þeim. Það getur komið með þær og sett þær niður hér.
   3. Fólk sem á ungar plöntur, stiklinga, eða sjálfsáðar plöntur, sem það vill losna við getur sett þær niður hér.
   4. Fyrirtæki sem vilja bæta ímynd sína og setja niður tré en eiga ekki land til þess geta komið og sett niður tré hér.

Ef fólk nýtir sér þetta og fleiri landeigendur bjóða upp á sambærilegt getur skógrækt aukist margfalt hraðar en annars yrði, sem er jú okkur öllum til hagsbóta. 

Ég vona að fleiri bændur opni á þennan möguleika á jörðum sínum og taki frá skika sem fólk má setja  niður plöntur í. Þær vaxa upp og verða að trjám sem binda gróðurhúsalofttegundir, fegra umhverfi, auka fjölbreytileika lífríkisins, mynda skjól og heimkynni fyrir fugla og önnur dýr og allir græða.

Þeim sem vilja nýta sér þennan möguleika er velkomið að hafa samband í gegnum netfangið sigga@purenatura.is

Sigríður Ævarsdóttir,
Gufuá, 311 Borgarnes

• Greinin á vef Bændablaðsins

Texti: Pétur Halldórsson